ПАМЯЦІ АНАТОЛЯ ГРЫЦКЕВІЧА

            Вельмі цяжка ўсьведамляць страту, калі адыходзяць вялікія людзі. Доктар навук, прафэсар, фронтавец Анатоль Грыцкевіч быў вялікім чалавекам, бо адпавядаў усім крытэрам вялікага Беларуса: грамадзка-нацыянальная пазыцыя адраджэнца, талент дасьледчыка, рознабаковая адукацыя, глыбокія веды, навуковыя здабыткі і грамадзка-палітычная дзейнасьць на карысьць Беларусі і беларускага народа.

 

             Раздумляючы над жыцьцём і канчынай доктара Грыцкевіча, усьведамляеш, што краіна перажывае час, калі зыходзіць і пакідае гэты сьвет моцнае пакаленьне беларусаў, якое засьведчыла сябе ў 60-х і потым у неверагодна цяжкіх умовах брэжнеўшчыны і машэраўшчыны, калі нішчылася ўсё беларускае, -- у неверагодна цяжкіх умовах яно ўздымала Беларусь, літаратуру, навуку і праўду, кавала і рыхтавала будучую Незалежнасьць Айчыны.

 

            Яны ўсе з 60-х -- Быкаў, Барадулін, Конан, Бураўкін, Чарняўскі, Грыцкевіч, дзясяткі паплечнікаў і моцных людзей. Яны -- наша высокая гісторыя і культура. Шкода. Шкода расставаца ў страчаным часе. Але думаю, што іхняе добрае жыцьцё, творчасьць і праца спрычыняцца да таго, што зноў народзіцца моцнае пакаленьне моцных беларусаў, падхопіць і панясе наперад сьвяты Беларускі Сьцяг.

 

            У часы "абэцэдаршчыны" і савецкай дубаломнай навукі Грыцкевіч як гісторык здолеў (што ня кожнаму ўдавалася) годна і грунтоўна адстойваць праўду беларускай гісторыі, выдаваць кнігі і нідзе не славасловіць рэжым, які патрабаваў і прагнуў словаблудзтва. Навуковая грунтоўнасьць і праўда была перавагай доктара Грыцкевіча і зброяй змаганьня, бо пры саветавх за навуку йшла барацьба.

 

            Калі ўтварыўся Беларускі Народны Фронт, доктар Грыцкевіч быў у Фронце і потым у Партыі Фронта (КХП -- БНФ) ад пачатку і да апошняга дня. Ён быў грамадзянінам сваёй краіны, надзейным чалавекам, з моцным ідэёвым грунтам і выразнай пазыцыяй. І нідзе пад варожым ціскам -- ні ў навуцы, ні ў палітыцы -- не дапускаў фальшывых нот. Якія б ні былі пэрэпетыі змаганьня і перамены сіл, я заўсёды ведаў дзе будзе Грыцкевіч і што мы станем рабіць. Вельмі добра быць, змагацца і працаваць разам з такімі людзьмі. Род ягоны шляхетны цягнецца з 1514-га з-пад самой пераможнай Воршы. І мы тут таксама выйгралі нашу гістарычную бітву пад Воршай. І хоць вайна працягваецца, нішто ня зьнішчыць нашай перамогі.

 

            Гістарычны, навуковы і грамадзкі здабытак доктара Грыцкевіча будзе з удзячнасьцю помны ўсімі добрымі людзьмі Беларусі.

            Спачуваньні родным і блізкім. Вечная памяць ягонай душы, дзеям і справам.

 

20 студзеня 2015 г.                                                   Зянон Пазьняк